تَجَنَّبِ الدَّواءَ مَا احتَمَلَ بِدَنُكَ الداءَ فَإِذا يَحتَمِلِ الداءَ فَالدَواءَ؛
تا هنگامى كه بدنت درد را تحمل مى كند از مصرف دارو بپرهيز، چنانچه درد را تحمل نكردى آنگاه از دارو استفاده كن.

مكارم الاخلاق، ص 362

 

ما خَلَقَ اللّه  تَعالى داءً إِلاّ وَخَلَقَ دَواءً إِلاَّالسامَ؛
خداوند هيچ دردى را بى درمان نيافريده مگر سام (مرگ) كه درمان ندارد.

بحارالأنوار، ج62، ص72، ح27

 

بِمَوتِ النَّفسِ تَكونُ حَياةُ القَلبِ وَبِحَياةِ القَلبِ البُلوغُ إِلَى الاِستِقامَةِ؛
زيرا پاگذاشتن هوا و هوس، دل را زنده مى كند و زنده دلى، سبب استقامت است.

مستدرك الوسايل، ج11، ص226، ح12813

 

إِنَّ اللّه‏َ تَعالى جَميلٌ يُحِبُّ الجَمالَ، سَخىٌّ يُحِبُّ السَّخاءَ، نَظيفٌ يُحِبُّ النَّظافَةَ؛
خداوند زيباست و زيبايى را دوست دارد، بخشنده است و بخشش را دوست دارد، پاكيزه است و پاكيزگى را دوست دارد.

نهج الفصاحه، ح 690

 

تَنَظَّفوا بِكُلِّ مَا استَطَعتُم فَإِنَّ اللّه‏َ تَعالى بَنَى السلامَ عَلَى النَّظافَةِ وَلَن يَدخُلَ الجَنَّةَ إِلاّكُلُّ نَظيفٍ؛
خودتان را با هر وسيله‏ اى كه مى‏ توانيد پاكيزه كنيد، زيرا كه خداى متعال اسلام را برپايه پاكيزگى بنا كرده است و هرگز به بهشت نمى‏رود، مگر كسى كه پاكيزه باشد.

نهج الفصاحه، ح 1182
 

طَهِّروا هذِه الجسادَ طَهَّرَكُمُ اللّه‏ُ، فَاِنَّهُ لَيسَ عَبدٌ يَبيتُ طاهِرا اِلاّ باتَ مَعَهُ مَلَكٌ فى شِعارِهِ وَ لا يَتَقَلَّبُ ساعَةً مِنَ اللَّيلِ اِلاّ قالَ: اَللّهُمَّ اغفِر لِعَبدِكَ فَاِنَّهُ باتَ طاهِرا؛
پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله :
اين بدن‏ها را پاكيزه كنيد، خداوند پاكيزه‏تان كند، زيرا هيچ بنده‏اى نيست كه شب با بدنى پاكيزه بخوابد مگر اين‏كه فرشته‏اى در جامه او با وى مى‏خوابد و هيچ لحظه‏اى از شب از اين پهلو به آن پهلو نمى‏شود، مگر اين‏كه آن فرشته مى‏گويد: خدايا بنده‏ات را بيامرز، زيرا كه با بدنى پاكيزه خوابيده است.

كنز العمال، ح 26003

 

تَخَلَّلوا، فَاِنَّهُ يُنَقِّى الفَمَ وَ مَصلَحَةٌ لِلِّثَةِ؛
خلال كنيد، چرا كه دهان را تميز مى‏كند و مايه سلامت لثه است.

كافى، ج 6، ص 376، ح 5

 

لا يُطَوِّلَنَّ أَحَدُكُم شارِبَهُ وَلا شَعرَ إِبطَيهِ وَلا عانَـتَهُ فَإِنَّ الشَّيطانَ يَتَّخِذُها مَخبَئا يَستَتِرُ بِها؛
كسى از شما موهاى سبيل و موهاى زير بغل و موى زير شكم خود را بلند نكند؛ چرا كه شيطان (ميكروب) اين نقاط را پناهگاه خود قرار داده، و زير موها پنهان مى‏شود.

وسائل الشيعه، ج 1، ص 422، ح 6

 

غَسلُ اِلناءِ وَ طَهارَةُ الفِناءِ يورِثانِ الغِنى؛
شستن ظرف‏ها و پاكيزگى حياط خانه مايه غناست.

نهج الفصاحه، ح 2031

 

اِنَّ مِن حَقِ الضَّيفِ اَن يُكرَم وَ اَن يُعِدَّ لَهُ الخِلال؛
از حقوق ميهمان است كه ميزبان او را احترام كند و برايش خلال دندان فراهم نمايد.

كافى، ج 6، ص 285، ح 3

 

جابِرُ بنُ عَبدِاللّه‏ِ: اَتانا رَسُولُ اللّه‏ِ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله فَرأى رَجُلاً شَعِثا قَد تَفَرَّقَ شَعرُهُ، فَقال: اَما كان يَجِدُ هذا ما يُسَكِّنُ بِهِ شَعرَهُ؟! وَ رأى رَجُلاً آخَرَ (و) عَلَيهِ ثيابٌ وَسِخَةٌ فَقال: اَما كانَ هذا يَجِدُ ماءً يَغسِلُ بِهِ ثَوبَهُ؟!
پيامبر صلى الله عليه و آله :  جابر بن عبداللّه‏: رسول خدا صلى الله عليه و آله نزد ما آمد و چشمش به مردى افتاد كه موهايش ژوليده و در هم بود. فرمودند: آيا اين مرد چيزى پيدا نكرد كه با آن موهاى خود را مرتب كند؟ و مرد ديگرى را ديدند كه لباس‏هاى چركين به تن داشت، فرمودند: آيا اين مرد آبى پيدا نكرده كه لباسش را بشويد؟

سنن ابى داود، ح 4062

 

نِعمَ السِّواكُ الزَّيتونُ مِن شَجَرَةٍ مُبارَكَةٍ، يُطَيِّبُ الفَمَ وَ يَذهَبُ بِالحَفَرِ، وَ هُوَ سِواكى وَ سِواكُ النبياءِ قَبلى؛
چه خوب مسواكى است زيتون! از درختى پر خير و بركت كه دهان را خوشبو مى‏كند و جِرم دندان را از ميان مى‏برد. اين مسواك من و پيامبران پيش از من است.

مكارم الاخلاق، ص 49

 

مَنِ اتَّخَذَ شَعرا فَليُحسِن وَلايَتَهُ، اَو لِيَجُزَّهُ؛
هر كس مو مى‏ گذارد، آن را خوب نگه دارد وگرنه كوتاهش كند.

كافى، ج 6، ص 485، ح 2

 

لا تُبَيَّتُوا القُمامَةَ فى بُيوتِكُم وَ اَخرِجوها نَهارا، فَاِنَّها مَقعَدُ الشَّيطانِ؛
زباله را شب در خانه‏ هاى خود نگه نداريد و آن را در روز به بيرون از خانه منتقل كنيد، زيرا زباله نشيمنگاه شيطان است.

من لا يحضره الفقيه، ج 4، ص 5، ح 4968

 

يَساَلُ اَحَدُكُم عَن خَبَرِ السَّماءِ وَ هُوَ يَدَعُ اَظفارَهُ كَأَظفارِ الطَّيرِ، يَجتَمِعُ فيهَا الجَنابَةُ وَ الخَبَثُ وَ التَّفَثُ ؛

بعضى از شما از خبرِ آسمان مى ‏پرسند، در حالى كه ناخن‏هاى خود را به مانند چنگال پرندگان، وا مى‏ گذارند كه در آنها جنابت، آلودگى و چرك، جاى مى ‏گيرد.

 كنز العمال، ح 17260

 

لا تُؤووا التُّرابَ خَلفَ البابِ، فَاِنَّهُ مأوَى الشَّيطانِ؛
زباله را پشت در (حياط) جمع نكنيد، زيرا كه لانه شيطان مى‏شود.  

محاسن، ج 2، ص 624، ح 9

 

مالى اَراكُم تَدخُلونَ عَلَىَّ قُلحَا مُرغا؟ مالَكُم لاتَستاكونَ؟
شما را چه شده است وقتى بر من وارد مى‏ شويد، مى‏بينمتان كه دندان‏هايتان جرم گرفته و زرد و موهايتان ژوليده است. چرا مسواك نمى‏زنيد.

محاسن، ج 2، ص 561، ح 943
 

اَنَّ الثَّوبَ يُسَبِّحُ، فَاِذا اَتَّسَخَ انقَطَعَ تَسبيحُهُ؛
لباس، [خدا را] تسبيح مى‏گويد و هرگاه كثيف شود از تسبيح باز مى‏ماند.

كنزالعمال، ح 26009

 

اَلوُضوءُ قَبلَ الطَّعامِ يَنفِى الفَقرَ، وَ بَعدَهُ يَنفِى الهَمَّ وَ يُصَحِّحُ البَصَرَ؛
شستن دست قبل از غذا، فقر را و پس از غذا، غم و اندوه را برطرف مى‏كند و به چشم سلامتى مى‏ بخشد.

مكارم الاخلاق، ص 139

 

لِيُبالِغ اَحَدُكُم فِى المَضمَضَةِ وَ ا لستِنشاقِ، فَاِنَّهُ غُفرانٌ لَكُم وَ مَنفَرَةٌ لِلشَّيطانِ؛
سزاوار است هر يك از شما در دهان و بينى زياد آب بچرخاند، چرا كه اين كار، مايه آمرزش شما و گريزِ شيطان است.

ثواب الاعمال، ص 19

 

بَيتُ الشَّياطينِ مِن بُيوتِكُم بَيتُ العَنكَبوتِ؛
خانه‏ هاى عنكبوتى كه در اتاق‏هاى شماست، لانه شياطين است.

كافى، ج 6، ص 532، ح 11

 

مَرَّ اَخى عيسى عليه‏السلام بِمَدينَةٍ فَاِذا وُجُوهُهُم صُفرٌ وَ عُيونُهُم زُرقٌ فَشَكَوا اِلَيهِ ما بِهِم مِنَ العِلَلِ. فَقالَ: دَواؤُكُم مَعَكُم، اَنتُم اِذا اَكَلتُمُ اللَّحمَ طَبَختُموهُ غَيرَ مَغسولٍ، وَ لَيسَ يَخرُجُ شَىْ‏ءٌ مِنَ الدُّنيا اِلاّ بِجَنابَةٍ. فَغَسَلُوا بَعدَ ذلِكَ لُحومَهُم فَذَهَبَت اَمراضُهُم ؛
رسول خدا صلى الله عليه و آله : برادرم عيسى، از شهرى عبور كرد و ديد كه مردمش رنگ چهره‏هايشان زرد و چشم‏هايشان كبود است. آنان از بيمارى‏هايى كه داشتند، نزد وى اظهار ناراحتى كردند. عيسى عليه‏السلام  گفت: درمانتان همراهتان است. شما هنگامى كه گوشت مى‏خوريد، آن را ناشسته مى‏پزيد، در حالى كه هيچ چيزى بدون نوعى جنابت از دنيا نمى‏رود. از آن پس، گوشت‏هاى مصرفى خود را شستند و در نتيجه بيمارى‏هايشان از ميان رفت.

قصص الانبياء، ص 274، ح 357

 

وَالسِّواكُ فِى الفَمِ يُثَبِّتُ الضراسَ؛
مسواك، دندان‏ها را در دهان محكم مى‏كند.

 

إِنَّ اللّه  تَعالى جَميلٌ يُحِبُّ الجَمالَ، سَخىٌّ يُحِبُّ السَّخاءَ، نَظيفٌ يُحِبُّ النَّظافَةَ؛
خداوند زيباست و زيبايى را دوست دارد، بخشنده است و بخشش را دوست دارد، پاكيزه است و پاكيزگى را دوست دارد.

نهج الفصاحه، ح 690

 

تَنَظَّفوا بِكُلِّ مَا استَطَعتُم فَإِنَّ اللّه  تَعالى بَنَى السلامَ عَلَى النَّظافَةِ وَلَن يَدخُلَ الجَنَّةَ إِلاّكُلُّ نَظيفٍ؛
خودتان را با هر وسيله اى كه مى توانيد پاكيزه كنيد، زيرا كه خداى متعال اسلام را برپايه پاكيزگى بنا كرده است و هرگز به بهشت نرود مگر كسى كه پاكيزه باشد.

نهج الفصاحه، ح 1182

 

لا يُطَوِّلَنَّ أَحَدُكُم شارِبَهُ وَلا شَعرَ إِبطَيهِ وَلا عانَتَهُ فَإِنَّ الشَّيطانَ يَتَّخِذُها مَخبَئا يَستَتِرُ بِها؛
بلند نكند كسى از شما موهاى سبيل و موهاى زير بغل و موى زير شكم خود را، زيرا شيطان اين مراكز را پناهگاه خود قرار داده زير موها پنهان مى شود.

وسائل الشيعه، ج1، ص422، ح6

 

تَقليمُ الظفارِ يَمنَعُ الدّاءَ العظَمَ وَيَزيدُ الرِّزقَ؛
گرفتن ناخنها درد بزرگ را مانع مى شود و روزى را زياد مى كند.

وسائل الشيعه، ج1، ص433، ح1

 

لا تُبَيِّتوُا القُمامَةَ فى بُيوتِكُم وَأَخرِجوها نَهارا، فَإِنَّها مَقعَدُ الشَّيطانِ؛
زباله را شب در خانه هاى خود نگه نداريد و آن را در روز به بيرون از خانه منتقل كنيد، زيرا زباله نشيمنگاه شيطان است.

من لايحضره الفقيه، ج4، ص5، ح4968

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله والسلم: مهم تر همه خوراکی های ساکنان این سرای و آن سرای، (گوشت و سپس) برنج است.

برنج، دارویی نیکو، سرد، سالم و بر کنار از هر بیماری است.

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله والسلم فرمود: بر شما باد کدو؛ چرا که مغز را افزون می کند.

پیامبر صلی الله علیه و آله والسلم  خطاب به امام علی علیه السلام می فرماید: کدو بخور زیرا هر کسی آن را بخورد، اخلاقش نیکو و رویش شاداب می شود. آن، خوراک من و پیامبران پیش از من است. کدو بخرید که اگر خداوند می دانست درختی سبک تر از این وجود دارد، آن را برای برادرم یونس می رویاند.

هرگاه کسی از شما خورشی می سازد در آن کدوی بسیار بریزد، چرا که آن مغز و عقل را می افزاید.

کاهو بخور، چرا که خواب می آورد و غذا را هضم می کند. سیر بخورید و بدان درمان کنید، چرا که درمان هفتاد درد در آن هست.

حضرت محمد صلی الله علیه و آله والسلم فرمود: سیب را ناشتا بخورید، چرا که تمیز کننده ی معده است.

یکی از چیزهایی که عمر زا زیاد می کند، خوردن سیب در سحرگاه است.

پیامبر  صلی الله علیه و آله والسلم فرمود: انجیر تازه و خشک بخورید، چرا که بواسیر را ریشه کن می کند و برای درمان نقرس و سردی مزاج، سودمند است.

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و السلم: سیب را ناشتا بخورید که رطوبت معده را می برد (ترجمه مکارم الاخلاق؛ ج1؛ ص 329)